Πολιτισμός, ο κρίκος που ενώνει την ευρωπαϊκή αλυσίδα
Η κατοχύρωση της Δημοκρατίας στην
πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, η νέα διάσταση που λαμβάνει η λαϊκή
κυριαρχία σε ευρωπαϊκό επίπεδο και η οικοδόμηση της Ευρώπης των πολιτών
συνδέονται άμεσα με το σεβασμό της
ιστορίας, της παράδοσης και του πολιτισμού των λαών της Κοινότητας.
Πολλές φορές ξεχνάμε ότι το όραμα της
ευρωπαϊκής ενοποίησης, που στοχεύει στην ειρήνη, την ευημερία και την αλληλεγγύη των λαών της Ευρώπης, έχει και μια
σημαντική πολιτιστική διάσταση.
Εάν για την τυπική κατάργηση των
εσωτερικών συνόρων ήταν αρκετή μια απρόσωπη διοικητική πράξη, για την
ουσιαστική υπέρβαση και την προσέγγιση των ίδιων των υποκειμένων της Ένωσης,
των Ευρωπαίων πολιτών, απαιτείται η διαμόρφωση ενός πλαισίου κατάλληλων
συνθηκών αλληλοσεβασμού και εμπιστοσύνης.
Σε μια Ευρώπη, όπου οι ανακατατάξεις των συνόρων, τα κύματα
των προσφύγων, το φάσμα της φτώχειας και της ανεργίας καλλιεργούν το έδαφος
όπου αυξάνονται ανησυχητικά τα κρούσματα
κοινωνικού, φυλετικού, θρησκευτικού ρατσισμού και ξενοφοβίας, η μνήμη, η γνώση
και η κατανόηση μπορούν να σπάσουν το φράγμα της αβεβαιότητας και του φόβου.
Αυτό όμως προϋποθέτει τη στροφή προς
την ιστορία και την παράδοση του κάθε λαού, τη γνωριμία με τον τρόπο ζωής και
σκέψης του, με την καλλιτεχνική παραγωγή του σήμερα και του χθες, με τα εθνικά
του οράματα και βιώματα, τη γλώσσα του, την ψυχή του, την ψηλάφηση, με άλλα λόγια, της ιδιαίτερης πολιτιστικής κληρονομιάς,
και την προβολή της εθνικής πολιτιστικής του ταυτότητας.
Ο πολιτισμός δεν εξαντλείται στα
μουσεία και στα διατηρητέα μνημεία,
αλλά αποτελεί τη ζωντανή έκφραση της ιστορικής παράδοσης και της συνέχειας ενός
λαού στο παρόν και στο μέλλον.
Οφείλουμε να διαφυλάξουμε τη μνήμη των
λαών της Ευρώπης και να αναπτύξουμε ταυτόχρονα τέτοιες πολιτικές – σε εθνικό
και περιφερειακό επίπεδο – που να αναδεικνύουν
την ενότητα και τη συνέχεια του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Παρά τις διαφορές μας,
οι λαοί της Ευρώπης μοιραζόμαστε μια κοινή πολιτιστική κληρονομιά, που
σηματοδοτείται από την ελληνική ανθρωπιστική παράδοση και σκέψη, που έχει
επίκεντρο τις έννοιες της ελευθερίας , της δικαιοσύνης και της δημοκρατίας. Μια
παράδοση ξένη προς κάθε εκδήλωση φυλετισμού, εθνικισμού και θρησκευτικού
φανατισμού. Η ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των λαών αποτελεί σήμερα στόχο και
προϋπόθεση για μια κοινή και ελπιδοφόρα πορεία προς μια πραγματική Ευρώπη των
λαών. Η πολιτιστική πολυφωνία και ο σεβασμός της πολιτιστικής ταυτότητας, η αποτροπή της επικάλυψης και υποβάθμισης των
λιγότερο προβεβλημένων πολιτισμικών παραδόσεων και γλωσσών, αποτελεί τη μεγάλη
προϋπόθεση και την αναγκαία βάση οικοδόμησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Για την Ελλάδα, χώρα του Νότου και του
νόστου, σταυροδρόμι συνάντησης λαών και πολιτισμών, και για τους Έλληνες, που
φέρουμε το βαρύ φορτίο της κληρονομιάς μας, η κατοχύρωση της ιδιαίτερης
πολιτιστικής ταυτότητας είναι θέμα εθνικής επιβίωσης μέσα στο ψηφιδωτό των λαών
της Ευρώπης. Είναι προϋπόθεση για την ισότιμη συμμετοχή μας στο ευρωπαϊκό
οικοδόμημα.
Η αμφισβήτηση της ιστορικής αλήθειας
και της ελληνικότητας του μακεδονικού πολιτισμού έφερε στο προσκήνιο την
καθυστέρηση και αδυναμία της χώρας μας όσον αφορά την προβολή και την προάσπιση
της εθνικής μας ταυτότητας και του πολιτισμού μας. Μια δυναμική και σύγχρονη
εθνική στρατηγική, πέραν του μακροπρόθεσμου σχεδιασμού και της νέας αντίληψης
στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής, της οικονομικής ανάπτυξης και της
κοινωνικής προόδου, προϋποθέτει και την ενίσχυση και την προβολή του πολιτισμού
μας.
Σήμερα απαιτείται μια πολύπλευρη
πολιτιστική επίθεση, που θα επιτρέψει στη χώρα μας μα καταλάβει ξανά τη θέση
που της αξίζει στην ευρωπαϊκή σκηνή. Μια επιθετική πολιτιστική πολιτική, που θα
αποφεύγει τις επικίνδυνες συμπληγάδες του ακραίου ελληνοκεντρικού απομονωτισμού
και του ξενόδουλου κοσμοπολιτισμού. Να
φέρουμε τη σύγχρονη Ελλάδα στο προσκήνιο με τον πολιτισμό μας, τις παραδόσεις
μας και τη δημιουργική συνεισφορά μας στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι.
Μια τέτοια πολιτική, όμως,
προϋποθέτει γενναίες επιλογές για τη λειτουργία των θεσμών, τη δημιουργία της
απαραίτητης υποδομής στο εσωτερικό της χώρας μας και την κατοχύρωση των
δικαιωμάτων και της προοπτικής του απανταχού ελληνισμού.
Δημοσίευμα στην Εφημ.
Το Βήμα
6-6-1993
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Α. Να δώσετε την περίληψη του κειμένου
σε 100-120 λέξεις.
ΜΟΝΑΔΕΣ 25
Β1. «….που να αναδεικνύουν την ενότητα και
τη συνέχεια του ευρωπαϊκού πολιτισμού». Σε μια παράγραφο 100 λέξεων περίπου
να προσδιορίσετε τον όρο «ευρωπαϊκός πολιτισμός».
ΜΟΝΑΔΕΣ 12
Β2. Ποιος τρόπος πειθούς αξιοποιείται στην πέμπτη παράγραφο «Αυτό
όμως…ταυτότητας»;
ΜΟΝΑΔΕΣ 5
Β3. Να σχολιάσετε τη γλώσσα του
κειμένου με βάση το υλικό που προσφέρει η τέταρτη παράγραφος («Σε μια Ευρώπη…
φόβου»).
ΜΟΝΑΔΕΣ 8
Β4. ευημερία, κρούσματα,
ψηλάφηση, διατηρητέα, αναδεικνύουν: Να δώσετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από
τις παραπάνω λέξεις.
ΜΟΝΑΔΕΣ 5
Β5. Ποιο το νόημα της λέξης
«άμεσα» στο κείμενο; Θα
μπορούσε να αντικατασταθεί από τη λέξη «αμέσως»,
χωρίς να υπάρξει νοηματική διαφοροποίηση;
ΜΟΝΑΔΕΣ 5
Γ. Σε ομιλία σας στη Βουλή των Εφήβων με αφορμή συζητήσεις σχετικά
με το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης τονίζετε ότι, παρά τα προβλήματα που έχουν
προκύψει, η Ένωση επιβάλλεται να στηριχθεί από όλα τα κράτη μέλη και παράλληλα
υποστηρίζετε ότι αυτό απαιτεί να καλλιεργηθούν και να ενδυναμωθούν οι
απαραίτητες προϋποθέσεις για την ευόδωση των σκοπών της. Το κείμενό σας να έχει
έκταση 500 λέξεων περίπου.
ΜΟΝΑΔΕΣ 40
