Ποιά διάκριση κάνει ο Αριστοτέλης στην ηδονή;
Απάντηση:Ο Αριστοτέλης διακρίνει έμμεσα τις ηδονές σε "καλές" και "κακές",δηλαδή σε αυτές που συντείνουν στη μεσότητα και στον ορθό λόγο και σε αυτές που αποκλίνουν από αυτά.Κριτήριο διάκρισης, λέει ο Αριστοτέλης, είναι η ορθή παιδεία (η γαρ ορθή παιδεία αύτη έστιν).
Ο Αριστοτέλης θέλοντας να δώσει ένα ατράνταχτο κριτήριο στο ασαφές περιεχόμενο της διαμόρφωσης των έξεων συνδέει τις έξεις με τα συναισθήματα.Ένα από αυτά είναι και το ευχάριστο συναίσθημα(ηδονή).Υποστηρίζει, δηλαδή ο σταγειρίτης φιλόσοφος ότι το ευχάριστο συναίσθημα που εκλύεται από την επανάληψη όμοιων ενδεδειγμένων ενεργειών πιστοποιεί και το επίπεδο διαμόρφωσης των καλών έξεων (Σημειον δε δει ποιεισθαι την επιγιγνομένην ηδονήν-τοις έργοις).Αυτή είναι η "καλή" ηδονή.
Ζητούμενο παραμένει η επίτευξη ισορροπίας του υποκειμενικού στοιχείου (ηδονή) με το αντικειμενικό στοιχείο (τοις έργοις).Χαρακτηριστικά λέει ο φιλόσοφος ότι ο άνθρωπος που απέχει από τις σωματικές ηδονές και χαίρεται δείχνει ότι είναι εγκρατής, δαμάζει τις επιθυμίες του,και άρα βαίνει προς την αρετή της σωφροσύνης (ο μεν απεχόμενος...και χαίρων σώφρων),καθώς και αυτός που συνηθίζει να αντιμετωπίζει όσα έχουν μέσα τους το στοιχείο του φόβου και χαίρεται ή τουλάχιστον δεν λυπάται,με την έννοια ότι δεν οικτίρει την τύχη του και προσπαθεί να αντεπεξέλθει στις αντιξοότητες της ζωής, είναι ανδρείος(και ο μεν υπομένων τα δεινά και χαίρων ή μη λυπούμενος γε ανδρείος).
Στη συνέχεια ο Αριστοτέλης κάνοντας μία εκ του αντιθέτου απόδειξη μιλάει και για την "κακή"ηδονή. Υποστηρίζει, δηλαδή ότι πολλές φορές ο ανθρωπος κάνει κακές τιποτένιες και ευτελείς ενέργειες και αισθάνεται ευχάριστα (δια μεν γαρ την ηδονήν τα φαυλα πράττομεν).
Με άλλα λόγια, λειτουργεί ενστικτωδώς, οι πράξεις του αντιβαίνουν στον κοινωνικό αξιολογικό κώδικα συμπεριφοράς και το συναίσθημα που εκλύεται είναι ευχάριστο.Καταλήγοντας λοιπόν ο Αριστοτέλης επισημαίνει ότι "καλή" ηδονή είναι το ευχάριστο συναίσθημα που ακολουθεί τις κοινωνικά αποδεκτές ενέργειες,ενώ" κακή ηδονή" είναι το ευχάριστο συναίσθημα που ακολουθεί κακές ενέργειες.
