ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ
ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ∆ΕΣ
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΤΕΤΑΡΤΗ 29 ΜΑΪΟΥ 2013 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ:
ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΤΡΕΙΣ (3)
Α1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας τα παρακάτω αποσπάσματα:
Omnia sunt misera in bellis civilibus, sed nihil miserius quam ipsa victoria: ea
victores ferociores impotentioresque reddit, ut, etiamsi natura tales non sint,
necessitate esse cogantur. Bellorum enim civilium exitus tales sunt semper, ut non
solum ea fiant, quae velit victor, sed etiam ut victor obsequatur iis, quorum auxilio
victoria parta sit.
…………………………………………………………………………………………………………
Quorum auctoritatem secuti multi, non solum improbi verum etiam imperiti, si
in hunc animadvertissem, crudeliter et regie id factum esse dicerent. Nunc
intellego, si iste in Manliana castra pervenerit, quo intendit, neminem tam stultum
fore, qui non videat coniurationem esse factam, neminem tam improbum, qui non
fateatur.
Μονάδες 40
Παρατηρήσεις
Β1. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις
παρακάτω λέξεις και φράσεις:
bellis civilibus : την αιτιατική ενικού
miserius : τον αντίστοιχο τύπο στον υπερθετικό
βαθμό
ipsa : την αιτιατική ενικού στο ουδέτερο
γένος
victores : την αφαιρετική πληθυντικού
ferociores : την αφαιρετική ενικού στον θετικό
βαθμό στο ίδιο γένος
tales (τ ο πρώτο του κειμένου) : τη γενική ενικού στο ίδιο γένος
exitus : την αφαιρετική ενικού
iis : τη γενική πληθυντικού στο θηλυκό
γένος
auxilio : την αιτιατική ενικού
auctoritatem : την ονομαστική ενικού
multi : το επίρρημα στον συγκριτικό βαθμό
hunc : τη δοτική ενικού στο ίδιο γένος
castra : τη γενική πληθυντικού
stultum : τον αντίστοιχο τύπο στο θηλυκό γένος.
Μονάδες 15
ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ
ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ∆ΕΣ
Β2. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους
παρακάτω ρηματικούς τύπους:
reddit : το β ΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του
παρακειμένου στην ίδια φωνή
sint : το γ ΄ πληθυντικό πρόσωπο της
προστακτικής του μέλλοντα
cogantur : τo γ ΄ ενικό πρόσωπο της υποτακτικής
του παρατατικού στην ίδια φωνή
fiant : το γερουνδιακό στην ονομαστική ενικού του
ουδετέρου γένους
velit : το γ ΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του
ενεστώτα
obsequatur : το γ ΄ πληθυντικό πρόσωπο της
οριστικής του μέλλοντα
parta sit : το β ΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του
παρακειμένου στην ενεργητική φωνή
animadvertissem : το σουπίνο και στους δύο τύπους
dicerent : τον αντίστοιχο τύπο της υποτακτικής
του παρακειμένου στην ίδια φωνή
intellego : το απαρέμφατο του παρακειμένου στην ίδια
φωνή
pervenerit : το β ΄ πληθυντικό πρόσωπο της
οριστικής του παρατατικού
indendit : το β ΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής
του ενεστώτα στην ίδια φωνή
videat : το α΄ πληθυντικό πρόσωπο της υποτακτικής του
υπερσυντελίκου στην ίδια φωνή
fateatur : το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του
μέλλοντα.
Μονάδες 15
Γ1α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω τύπων:
miserius, ferociores, bellorum, iis, id, fore, coniurationem.
Μονάδες 7
Γ1β. «in bellis civilibus»: να αντικατασταθεί o επιθετικός προσδιορισμός
με δευτερεύουσα πρόταση.
Μονάδες 3
Γ1γ. «Bellorum enim ... parta sit.»: να μετατρέψετε τον ευθύ λόγο σε
πλάγιο με εξάρτηση από τη φράση «Cicero scripsit».
Μονάδες 5
ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ
ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ∆ΕΣ
Γ2α. «etiamsi natura tales non sint»: να αναγνωρίσετε το είδος της πρότασης
(μονάδα 1) και να δικαιολογήσετε την έγκλιση και τον χρόνο
εκφοράς της (μονάδες 2).
Μονάδες 3
Γ2β. «quae velit victor»: να αναγνωρίσετε το είδος της πρότασης
(μονάδα 1), να δικαιολογήσετε την έγκλιση και τον χρόνο εκφοράς της
(μονάδες 2) και να δηλώσετε το συντακτικό της ρόλο (μονάδα 1).
Μονάδες 4
Γ2γ. «Νunc intellego ... stultum fore»: να εντοπίσετε τον εξαρτημένο
υποθετικό λόγο (μονάδα 1), να τον μετατρέψετε σε ανεξάρτητο
(μονάδες 4), να τον χαρακτηρίσετε ως προς το είδος του (μονάδα 1)
και να σχηματίσετε υποθετικό λόγο που να δηλώνει υπόθεση
δυνατή ή πιθανή στο παρόν-μέλλον (μονάδες 2).
Μονάδες 8
ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους)
1. Στο εξώφυλλο να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο
πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθητή. Στην αρχή
των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το
εξεταζόμενο μάθημα. Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και
να μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά σας.
2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων
αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα
δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας
να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα.
3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή
μόνο με μαύρο στυλό με μελάνι που δεν σβήνει.
4. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή.
5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των
φωτοαντιγράφων.
6. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: 10.30 π.μ.
KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ
ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ∆ΕΣ
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΤΕΤΑΡΤΗ 29 ΜΑΪΟΥ 2013 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ:
ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΤΡΕΙΣ (3)
Α1. Να μεταφράσετε στο τετράδιό σας τα παρακάτω αποσπάσματα:
Omnia sunt misera in bellis civilibus, sed nihil miserius quam ipsa victoria: ea
victores ferociores impotentioresque reddit, ut, etiamsi natura tales non sint,
necessitate esse cogantur. Bellorum enim civilium exitus tales sunt semper, ut non
solum ea fiant, quae velit victor, sed etiam ut victor obsequatur iis, quorum auxilio
victoria parta sit.
…………………………………………………………………………………………………………
Quorum auctoritatem secuti multi, non solum improbi verum etiam imperiti, si
in hunc animadvertissem, crudeliter et regie id factum esse dicerent. Nunc
intellego, si iste in Manliana castra pervenerit, quo intendit, neminem tam stultum
fore, qui non videat coniurationem esse factam, neminem tam improbum, qui non
fateatur.
Μονάδες 40
Παρατηρήσεις
Β1. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις
παρακάτω λέξεις και φράσεις:
bellis civilibus : την αιτιατική ενικού
miserius : τον αντίστοιχο τύπο στον υπερθετικό
βαθμό
ipsa : την αιτιατική ενικού στο ουδέτερο
γένος
victores : την αφαιρετική πληθυντικού
ferociores : την αφαιρετική ενικού στον θετικό
βαθμό στο ίδιο γένος
tales (τ ο πρώτο του κειμένου) : τη γενική ενικού στο ίδιο γένος
exitus : την αφαιρετική ενικού
iis : τη γενική πληθυντικού στο θηλυκό
γένος
auxilio : την αιτιατική ενικού
auctoritatem : την ονομαστική ενικού
multi : το επίρρημα στον συγκριτικό βαθμό
hunc : τη δοτική ενικού στο ίδιο γένος
castra : τη γενική πληθυντικού
stultum : τον αντίστοιχο τύπο στο θηλυκό γένος.
Μονάδες 15
ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ
ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ∆ΕΣ
Β2. Nα γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθέναν από τους
παρακάτω ρηματικούς τύπους:
reddit : το β ΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του
παρακειμένου στην ίδια φωνή
sint : το γ ΄ πληθυντικό πρόσωπο της
προστακτικής του μέλλοντα
cogantur : τo γ ΄ ενικό πρόσωπο της υποτακτικής
του παρατατικού στην ίδια φωνή
fiant : το γερουνδιακό στην ονομαστική ενικού του
ουδετέρου γένους
velit : το γ ΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του
ενεστώτα
obsequatur : το γ ΄ πληθυντικό πρόσωπο της
οριστικής του μέλλοντα
parta sit : το β ΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του
παρακειμένου στην ενεργητική φωνή
animadvertissem : το σουπίνο και στους δύο τύπους
dicerent : τον αντίστοιχο τύπο της υποτακτικής
του παρακειμένου στην ίδια φωνή
intellego : το απαρέμφατο του παρακειμένου στην ίδια
φωνή
pervenerit : το β ΄ πληθυντικό πρόσωπο της
οριστικής του παρατατικού
indendit : το β ΄ ενικό πρόσωπο της προστακτικής
του ενεστώτα στην ίδια φωνή
videat : το α΄ πληθυντικό πρόσωπο της υποτακτικής του
υπερσυντελίκου στην ίδια φωνή
fateatur : το γ΄ πληθυντικό πρόσωπο της οριστικής του
μέλλοντα.
Μονάδες 15
Γ1α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω τύπων:
miserius, ferociores, bellorum, iis, id, fore, coniurationem.
Μονάδες 7
Γ1β. «in bellis civilibus»: να αντικατασταθεί o επιθετικός προσδιορισμός
με δευτερεύουσα πρόταση.
Μονάδες 3
Γ1γ. «Bellorum enim ... parta sit.»: να μετατρέψετε τον ευθύ λόγο σε
πλάγιο με εξάρτηση από τη φράση «Cicero scripsit».
Μονάδες 5
ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ
ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 3 ΣΕΛΙ∆ΕΣ
Γ2α. «etiamsi natura tales non sint»: να αναγνωρίσετε το είδος της πρότασης
(μονάδα 1) και να δικαιολογήσετε την έγκλιση και τον χρόνο
εκφοράς της (μονάδες 2).
Μονάδες 3
Γ2β. «quae velit victor»: να αναγνωρίσετε το είδος της πρότασης
(μονάδα 1), να δικαιολογήσετε την έγκλιση και τον χρόνο εκφοράς της
(μονάδες 2) και να δηλώσετε το συντακτικό της ρόλο (μονάδα 1).
Μονάδες 4
Γ2γ. «Νunc intellego ... stultum fore»: να εντοπίσετε τον εξαρτημένο
υποθετικό λόγο (μονάδα 1), να τον μετατρέψετε σε ανεξάρτητο
(μονάδες 4), να τον χαρακτηρίσετε ως προς το είδος του (μονάδα 1)
και να σχηματίσετε υποθετικό λόγο που να δηλώνει υπόθεση
δυνατή ή πιθανή στο παρόν-μέλλον (μονάδες 2).
Μονάδες 8
ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους)
1. Στο εξώφυλλο να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο εσώφυλλο
πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθητή. Στην αρχή
των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το
εξεταζόμενο μάθημα. Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και
να μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά σας.
2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων
αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα
δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας
να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα.
3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή
μόνο με μαύρο στυλό με μελάνι που δεν σβήνει.
4. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή.
5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των
φωτοαντιγράφων.
6. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: 10.30 π.μ.
KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ